روغن موتور چیست؟ انواع روغن موتور خودرو

طبیعی است که دستگاهی به پیچیدگی یک خودرو به برخی وسیله‌ها و ابزار مصرفی نیاز داشته باشد تا بهترین عملکرد و بازده را از خود به نمایش بگذارد. صاحبان خودرو باید به خوبی با چنین لوازمی آشنایی داشته باشند و به هیچ وجه از خرید و استفاده از هرکدام، دریغ نکنند. روغن موتور یکی از وسیله‌های بسیار کاربردی برای تمام خودروها است که رانندگان نباید آن را نادیده بگیرند؛ چراکه بی‌توجهی به تعویض روغن موتور، هزینه‌ها و آسیب‌های مخرب و جبران‌ناپذیری برای موتور خودرو به همراه خواهد داشت. این در حالی است که اکثر صاحبان خودرو حتی از کارایی و انواع روغن موتور شناخت کاملی ندارند.

موتور خودرو ماشین مکانیکی فلزی است که با نهایت ظرافت و دقت طراحی و تولید می‌شود. با این وجود، برخی مشکلات همانند استهلاک بالا، اصطکاک، سایش و پوسیدگی در آن قابل مشاهده است. تعمیر و رفع این مشکلات و معایب، هزینه بسیاری برای صاحبان خودرو به همراه خواهد داشت. تنها راه از بین بردن این مشکلات و به حداکثر رساندن بازده خودرو، استفاده از روغن موتور است. البته باید توجه داشت که تمامی روغن موتورها برای خودروی شما مناسب نیستند و هرکدام از انواع روغن موتور برای خودروهای خاصی طراحی می‌شوند. در این مطلب روغن موتور و انواع آن را به صورت کامل برایتان شرح خواهیم داد. تقریبا نصفی از سوالات آیین نامه رانندگی از بخش فنی که روغن موتور نیز یکی از مهمترین بخش های آن است می‌آید.

روغن موتور چیست؟

روغن موتور در واقع نوعی روانکار صنعتی است که به منظور بهینه‌سازی عملکرد و افزایش بازده موتور خودروها استفاده می‌شود. همان طور که می‌دانید، روغن مایعی لیز و لغزنده است که اصطکاک و سایش را کاملا از بین می‌برد. روغن موتور نیز دقیقا همین وظیفه را برعهده دارد و اصطکاک و سایش بین قطعات موتور خودروی شما را از بین می‌برد. همین اتفاق باعث می‌شود تا قطعات موتور خودرو به نحو احسن و بدون هیچ مشکلی در کنار هم کار کرده و بازده خودرو افزایش یابد.

با ریختن روغن موتور در موتور خودرو، عملکرد و نحوه کارکرد خودرو کاملا تغییر خواهد کرد؛ چراکه روغن موتور به تمام منافذ باز موتور خودرو وارد می‌شود و همه قطعات موتور به روغن موتور آغشته خواهند شد. همین اتفاق باعث شده که کیفیت و مشخصات روغن موتور اهمیت بسیار بالایی پیدا کند. صاحبان خودرو باید دقت کنند که به هیچ وجه نباید کیفیت را فدای قیمت روغن موتور کرده و روغن موتوری با کیفیت پایین بخرند. برای اینکه صاحبان خودرو در سرتاسر جهان بتوانند روغن موتور مناسبی برای خودرو خود خریداری کنند، شرکت‌های متعددی اقدام به تولید و پخش انواع روغن موتور در بازار کرده‌اند. در بخش‌های بعدی این مطلب، توضیحاتی از انواع روغن موتور در اختیارتان قرار خواهیم داد. پیشنهاد می‌کنیم مقالات آموزش رانندگی، خلافی خودرو را نیز بخوانید.

محتویات روغن موتور

برای اینکه تولیدکننده روغن موتور، این محصول را با کیفیت و مشخصات مورد نظر در بازار عرضه کند، باید در انتخاب مواد پایه و افزودنی‌های روغن موتور دقت کافی داشته باشد. روغن موتورها دو محتوای اصلی دارند که با مخلوط کردن آن‌ها، محصول نهایی تولید می‌شود. این دو محتوای اصلی عبارت‌اند از: مواد پایه و مواد افزودنی روغن موتور. هرچقدر این دو محلول کیفیت بالاتری داشته باشند، محصولی با کیفیت بالاتر تولید شده و شاهد عملکرد بهتری در خودرو خواهیم بود. عموما شما می‌توانید اطلاعاتی همانند نوع افزودنی، شیوه تولید، شاخص گرانروی و سطح کیفیت هر روغن موتور را روی محصول مشاهده کنید.

انواع روغن موتور

همان طور که می‌دانید، روغن موتور در انواع مختلف تولید و به بازار عرضه می‌شود. به همین دلیل، صاحبان خودرو باید این انواع مختلف را کاملا بشناسند و بهترین مورد را برای خودرو خود خریداری کنند. روغن موتورها با توجه به شیوه تولید دسته‌بندی می‌شوند و می‌توان شیوه تولید انواع روغن موتور را روی لیبل محصولات مشاهده کرد. انواع روغن موتور از نظر شیوه تولید به 3 مورد کلی تقسیم می‌شوند که این 3 مورد عبارت‌اند از:

روغن موتور مینرال

ابتدایی‌ترین روغن موتورها در جهان، روغن موتورهای مینرال هستند که تاریخچه بسیار طولانی دارند. از آنجایی که شیوه تولید این روغن موتورها بسیار پیش‌پاافتاده و ابتدایی است، سطح کیفی بسیار مرغوبی ندارند. البته همچنان در موتور برخی از خودرورهای قدیمی مثل پیکان، از این نوع روغن موتور استفاده می‌شود. اما دقت کنید که اگر از این نوع روغن موتور در خودروهای جدید استفاده کنید، به موتور خودرو آسیب‌های جدی وارد خواهد شد.

💎 پیشنهادی: مدارک لازم برای امتحان آیین نامه

روغن موتور سنتتیک

از آنجایی که نمی‌توان در خودروهای امروزی از روغن موتور مینرال استفاده کرد، متخصصان و کارشناسان مجرب در صنعت روغن موتور، نوع دیگری از روغن موتور را تولید کردند. روغن موتورهای سنتتیک در حال حاضر از جدیدترین محصولات بازار به شمار می‌روند و بالاترین کیفیت را میان دیگر روغن موتورها دارند. روغن موتور سنتتیک را می‌توان در تمامی خودروها استفاده کرد و قطعا مزایای بسیار زیادی برای تمامی خودروها به همراه خواهد داشت. البته شایان ذکر است که این روغن موتور قیمت بالاتری نسبت به انواع دیگر روغن موتور دارد و عموما صاحبان خودروهای گران قیمت از آن استفاده می‌کنند.

روغن موتور نیمه سنتتیک

یکی دیگر از شیوه‌های طراحی و تولید روغن موتور، نیمه سننتیک نام دارد. روغن موتورهای نیمه سنتتیک در حال حاضر از محبوب‌ترین محصولات در بازار روغن موتور ایران هستند که می‌توان شاهد استقبال چشمگیر صاحبان خودرو از این محصول بود. این روغن موتور با تلفیق شیوه سنتتیک و مینرال به دست می‌آید و کیفیت بسیار بالاتری نسبت به روغن موتور مینرال دارد. هرچند که کیفیت آن به هیچ وجه با روغن موتورهای سنتتیک قابل مقایسه نیست. عموما روغن موتور نیمه سنتتیک بهترین انتخاب برای استفاده در خودروهای میان‌رده ایرانی به شمار می‌آید.

شاخص گرانروی در روغن موتور

یکی از معیارهای مهم در انتخاب و خرید روغن موتور، شاخص گرانروی این محصول است که عموما بر روی ظرف آن درج می‌شود. شاخص گرانروی عاملی موثر در انتخاب روغن موتور است؛ چراکه اگر محصولی متناسب با آب‌وهوا و شرایط جوی منطقه انتخاب نکنید، آسیب‌هایی جبران‌ناپذیری به موتور خودرو خود وارد خواهید کرد.

پیشنهاد می‌کنیم اگر به مباحث فنی علاقمند هستید مقاله رادیاتور خودرو را نیز بخوانید.

شاخص گرانروی در واقع میزان مقاومت روغن موتور در مقابل تغییر شکل است که با نام ویسکوزیته نیز شناخته می‌شود. هرچقدر این عدد بالاتر باشد، یعنی روغن موتور غلظت بیشتر و مقاومت بالاتری در مقابل تغییر شکل دارد. از آنجایی که روغن موتور باید به تمامی منافذ باز داخل موتور خودرو نفوذ کند، صاحبان خودرو باید روغن موتوری با غلظت مناسب تهیه کنند. در نظر داشته باشید که اگر به این شاخص اهمیت ندهید، باید میلیون‌ها تومان برای تعمیرات و تعویض قطعات موتور خودرو خودتان هزینه کنید.

اما نکته مهم دیگری که در مورد این شاخص وجود دارد، تاثیر دمای هوا بر روی آن است. از آنجایی که غلظت و میزان گرانروی روغن موتور در هوای سرد فصل زمستان افزایش می‌یابد و ایران نیز کشوری چهارفصل است، باید از روغن موتوری با شاخص گرانروی متغیر در خودرو خودتان استفاده کنید. شاخص گرانروی روغن موتورها به شکل یک عبارت نوشته می‌شود و می‌‌توان آن را روی لیبل محصول مشاهده کرد. درواقع عبارتی همانند10W-40  یا  20W-5روی محصولات درج می‌شود. عدد ابتدایی این عبارت که در کنار حرف W نوشته می‌شود، شاخص گرانروی روغن موتور در فصل زمستان و عدد دیگر این عبارت، مشخص‌کننده گرانروی آن در فصل تابستان می‌باشد.

مطلب مهم و اختصاصی برای شما در نظر گرفتیم تحت عنوان آموزش رانندگی با ماشین دنده اتوماتیک این مقاله را از دست ندهید.

شاخص API در روغن موتور

قطعا برای اینکه بتوان کیفیت و کارایی روغن موتورهای موجود در بازار را تشخیص داد، باید یک شاخص معتبر و قابل قبول برای آن در نظر گرفت؛ چراکه تمامی خودروهای دیزلی و بنزینی نمی‌توانند از یک روغن موتور واحد استفاده کنند و مطمئنا هر خودرویی نیازهای جداگانه و کاملا متفاوتی دارد. برای اینکه بتوانیم کیفیت و کارایی یک روغن موتور را تشخیص دهیم، عموما از شاخص API کمک می‌گیریم. این شاخص که توسط انجمن نفت آمریکا به تمام جهانیان معرفی شده، در تمام کشورهای جهان به رسمیت شناخته می‌شود و کیفیت محصولات را براساس این شاخص بین‌المللی می‌سنجند.

این شاخص که هویت روغن موتور و سطح کیفی آن را برای مشتریان مشخص می‌کند، با دو حرف انگلیسی نمایش داده می‌شود. حرف اول آن عموما از بین دو حرف S و C انتخاب شده و اهمیت زیادی دارد. هرکدام از این حروف نشان‌دهنده نوع خاصی از روغن موتور هستند و صاحبان خودرو همواره باید به آن توجه داشته باشند. اگر حرف اول این عبارت با S شروع شود، یعنی این روغن موتور مختص خودروهای بنزینی است و نمی‌توان آن را در ماشین‌هایی با موتور دیزلی استفاده کرد. شما اگر صاحب یک خودروی دیزلی هستید، باید روغن موتوری با دسته‌بندیC  از شاخص API را برای خودرو خود خریداری کنید.

🚩 رعایت قوانین و مقررات رانندگی بسیار مهم است پس حتما مباحث مربوط به تابلو های راهنمایی و رانندگی و چراغ های راهنمایی و رانندگی را بخوانید.

حرف دوم این شاخص، با حروف انگلیسی A الی N نوشته می‌شود که نشان‌دهنده سطح کیفیت هر محصول است. هرچقدر این حروف به N نزدیک‌تر باشند، کیفیت بالاتری دارند و قطعا قیمت بالاتری نیز خواهند داشت. امروزه روغن موتورهای SN, SM, SL برای خودروهای سواری در ایران بسیار محبوب هستند و می‌توان شاهد فروش این محصولات در سرتاسر کشور بود. تولیدکنندگانی همانند بهران، پترونام سهند، اسپیدی و مواردی از این قبیل، این روغن موتورها را به صورت گسترده تولید می‌کنند.

بهترین روغن موتورهای بازار ایران

در حال حاضر، چندین تولیدکننده روغن موتور در سرتاسر کشور، روغن موتور را به صورت گسترده تولید و به بازار عرضه می‌کنند. اگر به دنبال خرید بهترین روغن موتور برای خودرو خود هستید، باید به یاد داشته باشید که روغن موتورهای ایرانی عموما باکیفیت‌ترین محصولات خاورمیانه شمرده می‌شوند. از طرف دیگر، روغن موتورهای خارجی قیمت بسیار بالایی در ایران دارند و اکثر صاحبان خودرو نمی‌توانند چنین محصولاتی را برای خودرو خود خریداری کنند.

اگر به دنبال خرید بهترین روغن موتور ایرانی هستید که کیفیت بالایی داشته باشد و عملکرد خودرو شما را به خوبی تقویت کند، می‌توانید محصولاتی همانند روغن موتور پارانوکس، بهران و اسپیدی را خریداری کنید.

انتخاب روغن موتور مناسب؛ مهم‌ترین انتخاب یک راننده!

حال که در این مطلب به اندازه کافی با روغن موتور و انواع آن آشنا شدید، قطعا دریافتید که انتخاب روغن موتور باکیفیت چقدر در عملکرد و عمر مفید خودرو شما موثر خواهد بود. روغن موتور ماده‌ای است که تا مدت‌ها در موتور خودروی شما باقی خواهد ماند و قطعات موتور کاملا به آن آغشته می‌شوند. به همین دلیل باید نهایت دقت و ریزبینی را در انتخاب آن به کار ببرید تا بهترین محصول را برای خودرو خود خریداری کنید. باتوجه به نوسانات بازار خودرو و قیمت بالای انواع خودروها، در انتخاب روغن موتور مناسب وسیله خود دقیق باشید تا از صرف هزینه‌های گزاف و اضافی برای تعمیرات و تعویض قطعات خودرو جلوگیری کنید.

تعریف آسان روغن موتور چیست؟

روغن موتور نوعی وسیله مصرفی در موتور خودروها است که جهت بهینه سازی عملکرد و روانکاری قطعات موتور خودرو استفاده می‌شود. استفاده از روغن موتور در موتور تمامی خودروها الزامی است و نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد.

روغن موتور چه انواعی دارد؟

امروزه می‌توان انواع مختلف روغن موتور را در بازار ایران مشاهده کرد. انواع روغن موتور از نظر شیوه تولید به سه دسته سنتتیک ، مینرال و نیمه سنتتیک تقسیم می‌شوند.

روغن موتور خودرو را کی تعویض کنیم؟

قطعا روغن موتور نیز همانند تمام لوازم مصرفی خودرو، عمر مفید مشخصی دارد که باید همواره آن را در نظر داشت. عمر مفید روغن موتورها عموما بین ۳۰۰۰ الی ۷۰۰۰ کیلومتر هستند.

بهترین روغن موتور تولید داخلی کدام است؟

از آن جایی که ایران یک کشور نفت خیز است، می‌توان روغن موتورهای فراوانی را دید که در این کشور تولید می‌شوند. روغن موتور پارانوکس، اسپیدی و بهران، بهترین محصولاتی است که می‌توانید در بازار ایران پیدا کنید.